Kennisleer contra Materie-Realisme: Bijdrage tot „Kritiek” en Kantbegrip

Kennisleer contra Materie-Realisme: Bijdrage tot „Kritiek” en Kantbegrip

Soviel ist gewiss: wer einmal Kritik gekostet hat, den ekelt auf immer alles dogmatische Gewsche, womit er vorher aus Not vorlieb nahm, weil seine Vernunft etwas bedurfte und nichts besseres zu ihrer Unterhaltung finden konnte. Die Kritik verhlt sich zur gewhnlichen Schulmetaphysik gerade wie Chemie zur Alchimie, oder wie Astronomie zur wahrsagenden Astrologie. Al heb ik een Litteratuurlijst ten slotte toch maar achterwege gelaten, daar de tekst zelf omtrent de verwerkte, behandelde en te vergelijken litteratuur voldoende orinteert, de verkorte boekaanduidingen hier en daar vindt men in het verloop van het werk wel verklaard; Heymans C. = Schets eener critische geschiedenis van het Causaliteitsbegrip in de nieuwere wsbegeerte. [VIII] De nige fout van het materialisme, waarmee het staat en valt, is het materie-realisme, een fout, die het met zijn dualistiese bedillers gemeen heeft. Die blijven meestal even ver beneden het materialisme als zij zich verheven wanen boven deze denkwijze van oppervlakkige en vulgaire geesten. Immers zij missen dan onder meer het wetenschappelik inzicht der materialisten, dat er voor de geest, voor het bewustzijnsleven als zodanig, in de ruimtewereld geen plaats en geen taak te denken valt, een inzicht, dat tot de wanhopigste pogingen leidt, de geest bij de natuur in te lven en daardoor, naar een gelukkige woordspeling van Prof. Bolland, te verzaken. Terwijl het realisties dualisme dan vergeefs worstelt met de onmogelikheden der wederzijds-causale verhouding, Wechselwirkung, tussen psyche en physis, en aan natuurwetenschappelike beginselen als de gesloten natuurcausaliteit en het behoud van energie langs velerlei sluikwegen tracht te ontsnappen, blijft het psychophysies parallelisme zijner monisties-gezinde tegenstanders bevangen in een epiphaenomenalisme, dat geen raad weet met zijn eigen, trouwens zelden doordachte, consequenties: enerzijds de invloedloosheid van alle bewustzijn, van heel de kultuur, van het Denken, het Gemoedsleven en het Willen op alle wereldgebeuren, zelfs op de objectieve voortbrengselennaar [XII]men moest menenvan wetenschap en kunst (wiskunde-boeken zonder kennis of besef en schilderstukken zonder zinnen of gevoel ontstaan!) en anderzijds de onverklaarbaarheid en tegenstrijdigheid van een blijkbaar evolutie-produkt zonder mogelike selectoriese waardij!Uit al deze aporien en antinomien over en weer bevrijdt volkomen en uitsluitend de kennisleer, wier kritiek het materie-realisme als onbewust dogmatisme kenmerkt en uitdrijft. ......Buy Now (To Read More)

Product details

Ebook Number: 67499
Author: Polak, Leo
Release Date: Feb 25, 2022
Format: eBook
Language: Dutch
Publisher: W. Versluys
Publication Date: 1912
Publisher Country: Netherlands